Je komt laat terug naar je hotelkamer, en je betere helft ligt al te slapen. Je twijfelt even, maar beslist om het licht uit te laten, want we weten allemaal hoe vervelend het is als we plots uit onze diepe slaap gehaald worden. Je wilt het je partner niet aandoen, en je wilt jezelf de mogelijke verwijten besparen. Voorzichtig hang je je kleren over een stoel, en voetje voor voetje beweeg je je naar het bed – tot je grote teen er onzacht mee in aanraking komt. Vloeken helpt tegen de pijn, maar ook dat kan je niet doen zonder je partner te laten schrikken. Maar goed, je hebt het bed gevonden en kruipt erin. Zegt je partner: “aha, je bent er, eindelijk”…
Het is niet omdat je het niet ziet, dat het er niet is.
Net zoals dat bed niet verdwijnt in het donker, verdwijnen ook de verschillen tussen mensen niet omdat je er niet naar kijkt. En net zoals met dat bed, zijn de risico’s een stuk groter als je niet ziet wat er te zien valt. Het kan comfortabeler voelen, want je maakt geen slapende medewerkers wakker, en je vermijdt mogelijke conflicten. Als je niet wéét dat iemand alleenstaande vader met kleine kinderen is, kan je gewoon fronsen omdat hij altijd op de valreep komt binnenvallen in de meetings die starten om 8u. Als je niet weet dat iemand gelukkig is in een lesbische relatie, kan je ongegeneerd grappen maken over LGBTQ+. Als je niet beseft hoeveel moeite het voor iemand kost om elke dag samen te lunchen, dan kan je die persoon wegzetten als arrogant wanneer hij alleen luncht. Gemakkelijker, comfortabeler, maar zeker niet slimmer. Vergeet even je morele verantwoordelijkheid. Vergeet zelfs even dat je ook klanten hebt die alleenstaand zijn, als holebi identificeren of neurodivergent zijn. Diversiteit negeren, is een operationeel risico. Het is immers niet omdat je er niet naar kijkt, dat de verschillen er niet zijn. Ze zijn er, en door ze te negeren, worden ze risico’s. Wie uitgeput is door zich constant aan te passen aan een onverschillige omgeving, maakt meer fouten, geraakt makkelijker in conflicten verwikkeld, wordt gemakkelijker ziek.
Je kan niet zonder.
Net zoals je geen hotelkamer zal vinden zonder een bed, zal je geen team vinden zonder verschillen. Om te beginnen zou het discriminatie zijn om kandidaten te weigeren omdat ze niet in de team “standaard” passen. Maar zelfs al zou je dat willen, dan zou het nog niet lukken: mensen vertellen je nu eenmaal niet alles, en situaties veranderen. Bovendien: je zou snel een nijpend tekort aan medewerkers ervaren. 23% van de gezinnen zijn éénoudergezinnen. Zo’n 5% van de bevolking identificeert zich als holebi. 1 op 4 van de inwoners in Vlaanderen zijn van buitenlandse afkomst. En zo’n 20-25% ervaren de wereld heel anders omdat hun zenuwstelsel anders functioneert – hen noemen we neurodivergent. Succes, als je in deze omstandigheden denkt dat je een homogeen team kan samenstellen! (Of eigenlijk, nee, daar kan ik je geen succes bij wensen, dat is gewoon kortzichtig.)
Doe het licht aan en kijk.
Ja, lastig, als je ligt te slapen en iemand steekt het licht aan. Maar daardoor voorkom je misschien een gebroken teen -en daardoor zie je ook het chocolaatje dat het kamermeisje (altijd meisjes?) op je hoofdkussen gelegd heeft. Zo is het ook met (neuro)diversiteit. Door het onderwerp bespreekbaar te maken, verklein je de risico’s en buig je ze zelfs om naar opportuniteiten – ook al voelt het niet zo.
Als je weet dat er mensen in je team zitten met een verschillende blik op de wereld, worden een heleboel dingen minder vanzelfsprekend. Dat kan vertragend voelen, en dat kan irriteren, omdat het onzekerheid met zich meebrengt. Maar uit onderzoek weten we ook dat net die vertraging leidt tot betere analyses, en dus betere beslissingen: in één onderzoek gaven diverse teams 75% van de keren het juiste antwoord, terwijl homogene teams daar maar in 54% van de gevallen in slaagden. De homogene teams waren wél zekerder van hun stuk, en vonden het teamwork een stuk makkelijker.
Dat moet je weten, als je met diversiteit aan de slag gaat: je kan niet afgaan op je gevoel, of dat van het team. Maar ook: het is helemaal ok als het even wat minder comfortabel wordt. Dat wil niet zeggen dat je verkeerd bezig bent, integendeel. Het zou erop kunnen wijzen dat mensen zich veilig genoeg voelen om te zeggen wat er gezegd moet worden, en dat is het begin van elke stap vooruit. En dáár wens ik je oprecht alle succes bij!